Ἕνας βράχος πού ἔγινε ζωή εἶναι τό Ἅγιον Ὄρος, ἀγαπητές καί ἀγαπητοί μου ἀναγνῶστες. Ἕνας καλλιεργημένος βράχος εἶναι, πού συνάμα καλλιεργεῖ·
Ἕνας βράχος γεμᾶτος καρπούς γλυκύτατους...
Ἡ κάθε μέρα στόν κραταιόν Ἄθωνα, καταυγασμένη ἀπό τό φῶς τοῦ Παλαιοῦ τῶν ἡμερῶν καί ἡ κάθε νύκτα του, χρόνος ἐμπειρίας μυστικῆς... Ἠρεμία καί γαλήνη ἀπό τήν μίαν· Ἐγρήγορση καί προσευχή ἀπό τήν ἄλλη. Κάτω ἀπό τόν ἀστερόεντα ἤ ἀσέληνον οὐρανόν, ἐξασφαλίζεται –κερδίζεται, πιό σωστά– ἡ ἀλήθεια τῆς ζωῆς καί τῆς ἀθανασίας. Αὐτές κυρίως τίς στιγμές, ὁ Μοναχός εἰσπνέει Θεόν! Ὁ Αἰώνιος διαθλᾶται μέσα στόν θνητόν! Ἐδῶ νιώθεις ἔντονα ἐνώπιος Ἐνωπίῳ. Ἐδῶ μαθαίνεις ὅτι μέ ἕνα «εὐλόγησον», ἀπονευρώνεται στήν οὐσίαν ἡ ἐνέργεια τοῦ σατανᾶ, καθώς τό «εὐλόγησον» θεωρεῖται Μυστήριον. Ἐδῶ μαθαίνεις ὅτι ἡ ἐπιστήμη τῆς ἁγίας ὑπακοῆς εἶναι πραγματικά μεγίστη! Ἐδῶ μαθαίνεις ὅτι χρειάζεται προσευχή ἐντατική, γιά νά ἀνοίξουν τά πνευματικά μάτια, ὥστε νά δοῦμε τήν ὑπεροχή τῆς ἐπιστήμης τῆς χριστιανικῆς ὑπακοῆς. Μαθαίνοντας ἐδῶ νά ἀποδέχεται, ἐσωτερικῶς, τίς σκέψεις καί τό θέλημα τῶν ἄλλων προσώπων, ὁ Μοναχός, μαθαίνει συγχρόνως νά ζεῖ τίς διάφορες καταστάσεις ὄχι μόνον ὡς ἀτομικές, ἀλλά σάν ἀποκάλυψη γιά ὅσα συμβαίνουν στόν κόσμο μας. Δέν ζεῖ, ἐγωιστικά, μόνο τά δικά του παθήματα, τά δικά του βάσανα, τίς δικές του ἐπιτυχίες σάν κάτι τό ἀτομικόν, ἀλλά πνευματικῶς μεταφέρεται στό πάθος ὅλων τῶν ἀνθρώπων, διότι κάθε στιγμήν ἑκατομμύρια συνάνθρωποι βρίσκονται σέ κατάσταση παρόμοια μέ τήν δική μας. Ἔτσι, ὁ Μοναχός, ὁδηγεῖται φυσικά καί ἀβίαστα στήν προσευχή γιά τόν κόσμον ὅλον. Προσευχόμενοι οἱ Ἁγιορεῖται πατέρες γιά τούς ζῶντες ἀδελφούς –γιά ὅλες καί ὅλους ἐμᾶς– μοιράζονται τήν χαρά τῆς ἀγάπης μας ἤ τήν φρίκη τῆς ἀπογνώσεώς μας. Δοκιμάζοντας τόν πόνον, ὁ Ἁγιορείτης Γέροντας, προσεύχεται γιά ὅλους τούς πάσχοντες τοῦ κόσμου καί σκύβει νοερῶς εἰς τήν κλίνην ὅσων πεθαίνουν θλιμμένοι, ἐγκαταλελειμμένοι καί ἀβοήθητοι μπροστά στόν τρόμο τοῦ θανάτου. Μνημονεύοντας τούς κεκοιμημένους πατέρες καί ἀδελφούς, ὁ Μοναχός, νοερῶς μεταφέρεται στά βάθη τῶν αἰώνων, συνοδοιπορώντας –ὡσάν Κυρηναῖος– μέ τίς χιλιάδες ψυχές οἱ ὁποῖες ἐγκαταλείπουν τό σῶμα τους μέσα σέ ἀπερίγραπτη ἀγωνίαν... Ἔτσι ἀναπτύσσεται, στήν ψυχή τοῦ Μοναχοῦ, ἡ ἀδελφική συμπάθεια γιά ὅλη τήν ἀνθρωπότητα καί ἡ προσευχή του γίνεται φορεύς ὁλοκλήρου τοῦ κόσμου, δηλαδή «ὑποστατική», παρομοία μέ τήν Προσευχή τοῦ Κυρίου στήν Γεθσημανῆ. Μέ αὐτή τήν προσευχή του, ὁ Μοναχός, αἰθάνεται τήν ἑνότητά του μέ ὅλη τήν ἀνθρωπότητα καί ἡ ἀγάπη του γιά τόν πλησίον, γιά τόν κάθε συνάνθρωπον, ἀποβαίνει φυσική. Ἔ, μία τέτοια προσευχή, ἀσφαλῶς, συντελεῖ στήν σωτηρία τοῦ κόσμου!
Πολλές ἀνάλογες σκέψεις συνωθοῦνται στήν... καρδιά τοῦ ὑπογράφοντος Μανώλη Μελινοῦ πρίν, κατά καί μετά τήν ἀνάβασή του εἰς τό «Ὄρος Κυρίου». Πρίν, κατά καί μετά τήν ἀνεκτίμητη ἐπικοινωνία του μέ τούς «Μωυσεῖς» πού τό ἀνεβοκατεβαίνουν, κομίζοντας εἰς ὅλους ἐμᾶς πού ἰλιγγιοῦμε μπροστά στό πνευματικόν ὕψος –γι’ αὐτό καί τό ἀποφεύγουμε– τά σωτηριώδη μηνύματα τοῦ βάθους.
Λευκασμένοι Γέροντες καί μαυρογένειοι πατέρες –παιδαριογέροντες– αὐταπαρνητικῶς φέρουν Χριστόν, τρώγουν καί πίνουν Χριστόν, εὐαρεστοῦν εἰς Αὐτόν καί Τόν δοξάζουν ἔργοις, λόγοις, φωναῖς αἰσίαις, ἀσκήσει, βίῳ ἀγγελικῷ! Σύ, ἁπλῶς, λές «εὐλογεῖτε» καί ἀμέσως σέ λούζει ὁ κρουνός τῆς χάριτος, τῆς ἀγάπης, τοῦ ἐλέους, τῶν οἰκτιρμῶν καί τῆς φιλανθρωπίας!..
«Τοῖς ἐρημικοῖς ζωή μακαρία ἐστί, θεϊκῷ ἔρωτι πτερουμένοις». Αὐτή ἡ ρήση προσιδιάζει ἀπολύτως εἰς τούς πατέρας τοῦ ἀθωνικοῦ στοιχείου. Ἐνδεδυμένοι ὅλες τίς ἀρετές, κατάφορτοι ἀπό τήν χάρη καί τήν εὐλογία τοῦ Δωρεοδότου Κυρίου, ἀγωνίζονται συνεχῶς τόν ἀγώνα τόν καλόν, μέ ἀποτέλεσμα τήν ἀπόκτηση τοῦ ἐνδύματος τῆς οὐρανίου πνευματικότητος καί ζωῆς.
Περπατώντας στήν ἁγιορειτικήν ἔρημο, μπορεῖ νά νιώσεις μέσα ἀπό μία συστάδα θάμνων, ἀπό τό ἄνοιγμα σπηλαίων ἤ ἐκ παραθαλασσίων ἀκροτόμων σχισμῶν, μυστική θεσπέσιαν εὐωδίαν, ἀπό τήν χάρη τόσων καί τόσων Ἁγίων!.. Ἄνθη μυρίπνοα τοῦ ἀθωνικοῦ παραδείσου, ἐγκατεσπαρμένα ἀπό τό χέρι τοῦ Θείου Κηπουροῦ, στό Περιβόλι τῆς Κυρίας Θεοτόκου!
Ὅταν περιδιαβαίνουμε τά μυροβόλα μονοπάτια τοῦ Ἁγίου Ὄρους, εἴτε στή νότια εἴτε στήν βόρεια πλευρά εἴτε στά βουνά εἴτε στά παράλια καί συναντοῦμε τούς Μοναχούς –ἄλλοι ἀσκητές, ἄλλοι κοινοβιάτες, ἄλλοι ἐρημίτες– παρατηροῦμε ὅτι αὐτό πού τούς κρατᾶ προσαρμοσμένους ὡσάν τά στρείδια πάνω στόν βράχο, εἶναι ἡ πίστη τους! Αὐτή, ἡ θέρμη τῆς πίστεώς των τούς δίνει αὐτήν τήν ἀπαντοχήν, αὐτήν τήν ἐλπίδα, αὐτήν τήν ἠρεμίαν! Αὐτές οἱ μορφές τῆς ὑπομονῆς καί τῆς ἐπιμονῆς, δείχνουν ὅτι αὐτοί οἱ ἄνθρωποι πιστεύουν ἀληθινά καί αὐτή τήν πίστη τους τήν ἀποδεικνύουν καί τήν φανερώνουν μέ αὐτή τήν συνεχή, τήν διηνεκῆ βία τῆς σαρκός, μέ αὐτήν τήν ἐπιμονή νά παραμένουν σ’ ἕναν ἀπαρήγορο τόπο, προσδοκώντας τήν παρηγοριά ἀπό τόν Θεόν, ἀπό ἐκεῖ ὅπου εἶναι ἡ ἀνεξάντλητη πηγή τῆς πίστεώς των.
Αὐτές οἱ ἀγαθές ματιές, αὐτές οἱ εἰρηνικές κινήσεις τῶν Μοναχῶν φανερώνουν τήν μεγάλην ἐμπιστοσύνη, τήν ἄγκυρα πού ἔχουν ρίξει στό λιμάνι τοῦ Θεοῦ, ἔχοντας ὁλόκληρη τήν καρδιά τους δοσμένη σ’ αὐτή τήν πίστη, πού δείχνει τήν ἀφιέρωση τήν ὁλοκληρωτική...
Στόν Ἄθωνα –ὅπως ἔλεγε ὁ Γέρων Παΐσιος– ὑπάρχουν πενήντα Ἅγιοι ζωντανοί! Δέν φαίνονται, ἀσφαλῶς, διότι ἡ ἁγιότης –ὅπως τήν ζεῖ ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας– δέν κάνει ἐπιδείξεις. Ἀγαπᾶ τήν κρυφιότητα. Φιλεῖ τήν κρυφιότητα, ὅπως λέγουν οἱ Πατέρες. Κάτω ἀπό ἕνα χιλιομπαλωμένο ράσο –ἐδῶ στό Ὄρος– κάτω ἀπό τά μπερδεμένα μαλλιά, κάτω ἀπό τήν ἀλουσία κάποιων, κάτω ἀπό τήν ἀπότομη συμπεριφορά ἑνός ἐρημίτη πού ἐνδεχομένως θά ἀντιμετωπίσουμε στήν πρώτη ἐπίσκεψή μας, κατά κανόνα κρύβεται μεγάλος πνευματικός θησαυρός, ἑκουσία μωρία! Δόξα τῷ Θεῷ, ὑπάρχουν πολλά τέτοια γεροντάκια!..
Εὐλογία Κυρίου καί ἔλεος ἡ προσωπική ἐπικοινωνία μέ αὐτούς τούς Ἁγιορεῖτες πατέρες.
Μακάριος ἀποδέκτης τῆς εὐλογίας, τοῦ ἐλέους, τῶν οἰκτιρμῶν καί τῆς φιλανθρωπίας αὐτῆς, ὁ Μανώλης Μελινός, κατ’ ἐπανάληψιν εὐτυχής ἐπισκέπτης-ταπεινός προσκυνητής τοῦ Περιβολιοῦ τῆς Παναγίας, θιασώτης τοῦ πολυκάρπου καί καλλικάρπου Ἄθωνος. Τακτικῶς «ἀνηφορίζει» στό Ὄρος, ἐξασφαλίζοντας πολύτιμα πνευματικά ἐφόδια γιά τίς δύσκολες καί ἐπικίνδυνες ἀνωφέρειες καί κατωφέρειες τῆς καθημερινῆς ζωῆς... Πολυτιμοτάτη ἡ διά ζώσης ἐπικοινωνία του μέ ψυχωμένους ἀσκητές τῆς ἁγιορειτικῆς ἐρήμου, «στρουθία μονάζοντα ἐπί δώματος», μέ μοναστηριακούς διακριτικούς Γέροντες, μέ σκητιῶτες χαλκέντερους ἀγωνιστές, μέ ἐρημίτες, μέ κελλιῶτες Ἁγιορεῖτες πατέρες.
Θεωρώντας τήν ἐπικοινωνίαν αὐτή τάλαντο πού τοῦ χορηγήθηκε ἀπό τόν Οὐρανόν –ἄρα σέ καμία περίπτωσιν ἀποκρύψιμον– ὁ ὑπογράφων προέβη στήν σύνταξη δώδεκα, πρός τό παρόν, πολυσελίδων βιβλίων. Στίς χιλιάδες ἀθωνικές σελίδες τους φιλοξενοῦνται Ἁγιορεῖται, μέ οὐσιαστικές λεπτομέρειες ἀπό τήν ἰσάγγελον βιοτή καί τήν διδασκαλία τους. Ταυτόσημη, ἀσφαλῶς, ἡ πρώτη μέ τήν δεύτερη. Ἀνιχνεύονται ἀθέατες παράμετροι τῆς πνευματικῆς ἀναβάσεώς των, ἀποκρυπτογραφοῦνται μυστικοί «κώδικες» γνησίας ἀρετῆς.
Ὅλα αὐτά, μέ τήν μορφή πλουσιωτάτων ἀποκαλυπτικῶν διαλόγων, ἔτσι ὅπως κατεγράφησαν σέ κυρίαρχα Μοναστήρια, σέ σκῆτες, σέ ἀσκητήρια, σέ ἐρημητήρια καί κελλιά τῆς ἁγιωτάτης ἀθωνικῆς γῆς. Ἑκατοντάδες ἔγχρωμες εἰκόνες καί φωτογραφίες Ἀθωνιτῶν Ἁγίων καί Γερόντων, ἁγιορειτικῶν χώρων, Θεομητορικῶν καί λοιπῶν Εἰκόνων, τιμίων Λειψάνων Ἁγιορειτῶν καί ἄλλων Ἁγίων, καθώς καί διαφόρων ἱερῶν ἀντικειμένων, βοηθοῦν τόν φιλομόναχον ἀναγνώστην –ἄνδρα καί γυναίκα– στήν γόνιμη περιπλάνησή του εἰς τά ἀγαπητά Σκηνώματα τοῦ Κυρίου, εἰς τόν εὐώδη Κῆπο τῆς Παναγίας Μητρός Του Κυρίας Θεοτόκου.
Μέ τά βαθύτατα –ἀπό πλευρᾶς, φυσικά, Γερόντων– κείμενα διαλόγου καί τό πλουσιώτατο φωτογραφικόν ὑλικόν, ὁ Μανώλης Μελινός προσπαθεῖ νά φέρει τό Ἅγιον Ὄρος ἔξω, στό... ἄγριον ὄρος τῆς πεζῆς καθημερινότητος ἤ μᾶλλον νά μεταφέρει ὅλες καί ὅλους ἐσᾶς, εἰς τόν Ἄθωνα, συνομιλητές ὁσίων κοινοβιατῶν, ἐρημιτῶν, πρωταθλητῶν τῆς ἀσκήσεως καί κολοσσῶν τῆς ἀρετῆς... Ἄν κατορθώνεται ἡ «μεταφορά» αὐτή, αὐτό ἀσφαλῶς ὀφείλεται σέ ὅλους τούς ἁγίους Γέροντας, οἱ ὁποῖοι «κόβουν» τήν μεγάλη καρδιά τους καί αὐταπαρνητικῶς τήν καταθέτουν εἰς τόν καθένα προσωπικῶς!
– Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,
Τῇ δυνάμει καί ἐνεργείᾳ καί ἐπιφοιτήσει τοῦ Παρακλήτου Πνεύματος, ταῖς πρεσβείαις τῆς Ὑπεραγίας Ἐνδόξου Δεσποίνης ἡμῶν Κυρίας Θεοτόκου, τῆς Ἐφόρου, Προστάτιδος καί Καθηγουμένης τοῦ Ἁγιωνύμου Ὄρους καί πάντων τῶν Ἀθωνιτῶν Ἁγίων, καθώς καί μέ τίς θεοπειθεῖς εὐχές ὅλων τῶν Ἁγιορειτῶν Γερόντων καί τίς δικές σας προσευχές, θά κυκλοφορήσουν εἰς τήν Σειράν «ΠΕΙΡΑ ΠΑΤΕΡΩΝ» καί ἄλλα ἀνάλογα ἀναγνώσματα, φιλοξενοῦντα τήν βιωματική σοφία πολλῶν ἀκόμη ἄλλων γνωστῶν καί κυρίως... ἀγνώστων –Ἁγιορειτῶν, ἀλλά καί ἐκτός ἀθωνικῆς πολιτείας– Πατέρων τῶν χρόνων μας.
Θερμότατα σᾶς παρακαλῶ, ὅλες καί ὅλους, νά εὔχεσθε καί νά προσεύχεσθε, πάντοτε, ὑπέρ ἡμῶν.
Εὐγνώμων
Μανώλης Μελινός